Inox 430, inox 316, inox 204 có bị gỉ không? Thành phần và nguyên lý chống gỉ sét của inox. Các nguyên nhân dẫn đến ăn mòn và gỉ sét trên inox.
Inox 430 có bị gỉ không?
Inox 430 thuộc dòng thép Ferritic là hợp kim nhị phân Sắt-Crom mang từ tính rất cao nên khả năng chống ăn mòn bị giảm. Nhưng vẫn tốt hơn dòng Martensitic vì hàm lượng Crom (Cr) vẫn cao.
Do nguyên nhân bị nhiễm từ tính dẫn đến thép 430 có tính năng chống ăn mòn kém hơn cũng như hiện tượng inox bị rỉ sét và ngả màu trong môi trường vẫn sẽ diễn ra 1 cách từ từ.
Bên cạnh đó, kết cấu tinh thể bên trong của inox 430 thuộc bcc, cũng chính vì hàm lượng Niken (Ni) thấp làm kết cấu không ổn định, dễ đứt gãy và oxi hoá mặc dù sở hữu lượng Crom (Cr) cao.
Inox 316 có bị gỉ không?
Inox 316 dòng thép không gỉ có thành phần khá tương đồng với Inox 304 và thuộc dòng Austenitic khi chứa lượng Crom (Cr), Niken (Ni) và Carbon (C) cao. Khi chúng nguội đi, sắt vẫn ở dạng Austenite (sắt gamma) một pha nên không có từ tính nên không bị gỉ.
Bên cạnh đó, thành phần của thép 316 sở hữu từ 2-3% hợp chất Molypden (Mo). Càng giúp inox chống lại sự ăn mòn cao hơn nhất là đối với môi trường Clorua hay các dung môi công nghiệp khác.
Nếu ở trong môi trường khắc nghiệt, inox 316 vẫn bị oxi hóa. Nhưng tốc độ oxi hóa diễn ra sẽ rất thấp với ít hơn 0.0002 inch/ năm. Và nếu sử dụng trong môi trường thuận lợi, bề mặt thép không gỉ 316 vẫn giữ được độ sáng bóng, ổn định.
Inox 204 có bị gỉ không?
Inox 204 thuộc dòng thép không gỉ Austenitic – Ferritic (Duplex), do vậy vẫn sở hữu từ tính mặc dù rất yếu. Dù hàm lượng Niken (Ni) ít đi nhưng vẫn được thay thế bằng Mangan (Mn) nên cấu trúc fcc vẫn giữ được độ ổn định cao.
Do đó, inox 204 vẫn xảy ra hiện tượng inox bị rỉ sét nhưng chậm hơn so với mác 304 và 316 bởi từ tính bên trong là không đáng kể và chỉ xuất hiện ở 1 số góc cạnh cắt, uốn cong. Nhưng vấn đề có thể giải quyết sau quá trình gia công tiêu chuẩn.
Thành phần và nguyên lý chống gỉ sét của inox
Bất kể là loại thép nào đều là 1 hợp kim có thành phần hoá học chủ yếu là Sắt (Fe) với một ít Carbon (C) để tạo độ bền và giúp thép chống lại sự nứt gãy. Một số thép cũng chứa một ít các nguyên tố khác như Niken (Ni), Silicon (Si) hoặc Crom (Cr).
Chromium hay Crom (Cr) chính là chìa khóa để chống lại sự gỉ sét của thép không gỉ. Inox chứa một lượng Crom (Cr) cao hơn nhiều so với thép carbon với ít nhất 10,5% Crom (Cr) và không quá 1,2% Carbon (C) và các nguyên tố hợp kim khác. Vì vậy đây là nguyên nhân tại sao inox không bị gỉ.
Nguyên lý chống gỉ sét của inox là do Crom (Cr) cùng các nguyên tố khác phản ứng với không khí và nước để tạo thành một lớp màng mỏng bên ngoài thép như một rào cản ngăn chặn sự ăn mòn. Nếu bị trầy xước hoặc hoen ố, lớp màng sẽ tự sửa.
Các nguyên nhân dẫn đến ăn mòn và gỉ sét trên inox
Thép không gỉ được gia công bằng nhiều phương pháp khắc, dập hay các giải pháp khác bởi khả năng chống nhiệt lên đến 800 độ C. Đáp án cho câu hỏi inox có bị ăn mòn không là inox không chống ăn mòn 100%. Trong một số điều kiện môi trường có thể dẫn đến ăn mòn như:
- Bất cứ khi nào thép không gỉ tiếp xúc với các điều kiện môi trường vượt quá khả năng, sự ăn mòn có thể xảy ra như: Nồng độ axit photphoric hoặc axit nitric cao hay ứng suất môi trường gây rỗ hoặc ăn mòn cục bộ, và nhiệt độ cao có thể làm tăng khả năng ăn mòn của nhiều hóa chất.
- Các Clorua mạnh như muối cũng có thể ăn mòn thép không gỉ. Khi tiếp xúc thường xuyên với nước mặn hoặc môi trường mặn hay biển (rất nhiều muối) – chẳng hạn như trên tàu Hải quân – thép không gỉ loại 304 sẽ bị ăn mòn hố. Lớp phủ chuyên dụng loại inox 316 sẽ giải quyết vấn đề này.
- Ăn mòn lưỡng kim xuất hiện khi hàn inox, đặc biệt là hai loại khác nhau, có thể làm suy yếu khả năng phòng vệ tự nhiên của hợp kim. Khi 2 kim loại khác nhau được kết nối qua 1 một vật liệu điện phân chung. Dẫn đến loại yếu hơn sẽ trở thành cực dương và bắt đầu bị ăn mòn nhanh hơn. Tất cả phụ thuộc vào loại thép, loại chất độn, nhiệt độ độ ẩm và diện tích tiếp xúc.
- Các hạt từ phôi thép hoặc sắt trơn có thể sẽ bị dính lên bề mặt inox. Các hạt sắt hoặc thép trơn này có thể phá vỡ lớp oxit bảo vệ của phôi thép và làm hỏng khả năng chống ăn mòn của nó khiến nó bắt đầu gỉ sét. Sự tiếp xúc giữa các kim loại khác nhau hoàn toàn là do ngẫu nhiên và nhà sản xuất thường không biết. Nên cần chú ý làm sạch kỹ lưỡng và chuẩn bị thiết bị khi chuyển sang vật liệu mới.
- Nhiệt độ cực cao cũng gây nguy hiểm cho inox. Chẳng hạn như về khả năng co giãn của sản phẩm. Khi lớp vảy hình thành, vật liệu bong tróc ra còn lại gây nên sự ăn mòn khi tiếp xúc với vật liệu khác. Ngoài ra cũng làm mất đi hoặc chậm lại khả năng phục hồi của lớp oxit bảo vệ bên ngoài.
- Các yếu tố môi trường cũng luôn tiềm ẩn rủi ro cao. Khi nhà sản xuất tạo ra 1 sản phẩm tốt theo thông số kỹ thuật nhưng lại để nó bị ăn mòn do một số yếu tố môi trường. Đó là vấn đề về muối và độ ẩm trong không khí do vị trí địa lý của nhà máy nằm ngay vùng ven biển.
