Các loại thép không gỉ phổ biến hiện nay là: Austenitic, Ferritic, Austenitic-Ferritic (Duplex), và Martensitic. Trong đó Austenitic là loại thép không gỉ thông dụng nhất trong dòng này có thể kể ra các mác thép SUS 301, 304, 304L, 316, 316L, 321, 310s… Cùng nhau tìm hiểu các loại thép không gỉ các ứng dụng đặc trưng của từng loại.
ĐÔI NÉT SỰ RA ĐỜI CỦA THÉP KHÔNG GỈ
So với nhiều kim loại, thép không gỉ đại diện cho một loại vật liệu khá mới mẻ. Trong khi lịch sử ngành chế tạo thép kéo dài gần 3500 năm thì thép không gỉ chỉ mới xuất hiện khoảng một thế kỉ gần đây. Tuy có lịch sử ngắn ngủi, nhưng thép không gỉ đóng vai trò quan trọng trong xã hội kể từ khi nó ra đời từ trước chiến tranh Thế Giới thứ nhất. Thực tế, thép không gỉ có tầm ảnh hưởng đáng kể trong cuộc chiến vì chúng được sử dụng để chế tạo thuốc súng nhân tạo.
Hầu hết mọi người đều đồng ý rằng Harry Brearley (Anh) và Benno Strauß và Eduard Maurer từ phòng thí nghiệm Krupp (Đức) là người phát minh ra thép không gỉ một cách độc lập. Hai bằng phát minh của Krupp được công bố vào năm 1912, trong khi bằng phát minh của Brearly được công bố vào 1916. Việc khám phá ra thép không gỉ có thể xem như là một ví dụ hoàn hảo cho sử ngẫu nhiên.
Ít nhất là trong trường hợp của Brearly, khi ông tìm ra rằng hợp kim thép sẽ cải thiện độ bền cho nòng súng. Trong các thí nghiệm của mình, ông nhận ra rằng một số hợp kim mà ông đang thử nghiệm chống lại sự ăn mòn, vì vậy ông tập trung vào điều mình nghiên cứu và sớm nhận ra thép không gỉ là vật liệu lý tưởng cho các sản phẩm về dao, kéo. Sau đó, ông thuyết phục giám đốc sản xuất của Sheffield cutler R.F. Mosley & Co. Ngay lập tức, chúng trở nên thành công và nhu cầu tăng lên nhanh chóng.
Một trong những ứng dụng thép không gỉ của Krupp là trong các nhà máy hóa chất của BASF ở Ludvigshafen, Đức, trở thành sự khởi đầu của một ngành công nghiệp đã cách mạng hóa nền văn minh của chúng ta. Một sự trùng hợp khác, thép không gỉ Austenit được tìm thấy là phù hợp cho các van trong các giai đoạn ăn mòn nhất của quy trình ure.
Do đó, ngành công nghiệp urê với tầm quan trọng trong nông nghiệp, đóng góp vào việc nuôi dưỡng dân số Thế giới. Hơn nữa, đây là lợi ích cho ngành công nghiệp thép trên toàn thế giới vì giúp mở đường cho ngành thép không gỉ.
Các loại thép không gỉ phổ biến hiện nay
Austenitic là loại inox thông dụng nhất.
Thuộc dòng này có thể kể ra các mác thép SUS 301, 304, 304L, 316, 316L, 321, 310s… Austenitic có chứa tối thiểu 7% niken, 16% crôm, carbon (C) 0.08% max. Thành phần như vậy tạo ra cho loại thép này có khả năng chịu ăn mòn cao trong phạm vi nhiệt độ khá rộng, không bị nhiễm từ, mềm dẻo, dễ uốn, dễ hàn.
Ferritic
Ferritic là loại inox có tính chất cơ lý tương tự thép mềm, nhưng có khả năng chịu ăn mòn cao hơn thép mềm (thép carbon thấp). Thuộc dòng này có thể kể ra các mác thép SUS 430, 410, 409… Loại này có chứa khoảng 12% – 17% crôm.
Austenitic – Ferritic (Duplex)
Đây là loại inox nằm giữa hai loại Ferritic và Austenitic và có tên gọi chung là DUPLEX. Thuộc dòng này có thể kể ra LDX 2101, SAF 2304, 2205, 253MA. Loại thép duplex có chứa thành phần Ni ít hơn nhiều so với loại Austenitic.
Martensitic và ứng dụng
Martensitic Loại này chứa khoảng 11% đến 13% Cr, có độ bền chịu lực và độ cứng tốt, chịu ăn mòn ở mức độ tương đối
Ứng dụng của các loại thép không gỉ
Ứng dụng của Austenitic
Vớt đặt tính mềm, dẻo, dễ hàn, không nhiễm từ và đặc biệt là khả năng chịu ăn mòn rất cao nên Austenitic còn được sử dụng nhiều để làm đồ gia dụng, bình chứa, ống công nghiệp, tàu thuyền công nghiệp, vỏ ngoài kiến trúc, các công trình xây dựng khác…
Ứng dụng của Ferritic
Ferritic với 12%Cr thường được ứng dụng nhiều trong kiến trúc. Riêng Ferritic có chứa khoảng 17%Cr được sử dụng để làm đồ gia dụng, nồi hơi, máy giặt, các kiến trúc trong nhà…
Ứng dụng của DUPLEX
DUPLEX có đặc tính tiêu biểu là độ bền chịu lực cao và độ mềm dẻo được sử dụng nhiều trong ngành công nghiệp hoá dầu, sản xuất giấy, bột giấy, chế tạo tàu biển… Trong tình hình giá inox leo thang do ni ken khan hiếm thì dòng DUPLEX đang ngày càng được ứng dụng nhiều hơn để thay thế cho một số mác thép thuộc dòng thép Austenitic như SUS 304, 304L, 316, 316L, 310s…
Ứng dụng của Martensitic
Được sử dụng nhiều để chế tạo cánh tuabin, lưỡi dao..
